Tại buổi họp báo đầu tiên sau khi được chọn làm tổng thống Phi Luật Tân, ông Rodrigo Duterte cho biết muốn có mối quan hệ hữu nghị với Trung Quốc và khẳng định rằng ông sẽ mở lại các cuộc đàm phán song phương trực tiếp về tranh chấp lãnh thổ với Bắc Kinh.

Vào hôm 15.5, khi trả lời với báo chí ở thành phố Davao, Tân Tổng thống Phi Luật Tân cho biết muốn thúc đẩy mối quan hệ thân thiện với Trung Quốc và sẵn sàng đối thoại trực tiếp với Bắc Kinh về những tranh chấp ở Biển Đông.

Tổng thống Rodrigo Duterte nói không như người tiền nhiệm, ông sẽ đối thoại trực tiếp với Trung Quốc. Ông nhấn mạnh: “Nếu con thuyền thương lượng không có gió để đẩy nó đi, tôi sẽ quyết định đối thoại trực tiếp với Trung Quốc”. Ông còn cho hay: “Mối quan hệ chưa bao giờ trở nên nguội lạnh như bây giờ, nhưng tôi sẽ thân thiện với tất cả mọi người”.

Ông Duterte, người sẽ chính thức nhậm chức tổng thống vào 30-6, cũng cho biết ông cũng có kế hoạch để tiếp tục giải quyết vấn đề lãnh thổ theo đa phương. Nếu không có gì thay đổi khi giải quyết theo hướng đa phương, ông Duterte cho rằng ông không còn lựa chọn nào khác và sẽ đàm phán song phương với Bắc Kinh.

Mối quan hệ giữa Trung Quốc và Phi Luật Tân trở nên tồi tệ hơn bao giờ hết trong 6 năm qua dưới thời lãnh đạo của Tổng thống Benigno Aquino III, xuất phát từ tranh chấp ở Biển Đông, theo AFP.

Trung Quốc chiếm bãi cạn Scarborough của Phi Luật Tân hồi năm 2012. Để đối phó với sự lấn át của Bắc Kinh, Manila cầu viện Washington và áp dụng chính sách cứng rắn với Trung Quốc, trong đó có việckhởi kiện Bắc Kinhra tòa trọng tài quốc tế. Ngoài ra, Manila cũng tìm cách đưa vấn đề tranh chấp chủ quyền này ra các sự kiện quốc tế và khu vực như hội nghị thượng đỉnh ASEAN.

Dưới thời Tổng thống Aquino, Manila luôn từ chối đối thoại trực tiếp với Trung Quốc vì lo ngại với lợi thế của một cường quốc kinh tế và quân sự, Bắc Kinh sẽ chèn ép Manila. Vì thế tổng thống tiền nhiệm Aquino luôn khẳng định rằng: “Không có gì để đối thoại với Trung Quốc”.

Trong khi đó, trong suốt quá trình tranh cử của mình, ông Duterte luôn tỏ rõ lập trường và từng tuyên bố “sẽ không nhượng bộ Trung Quốc về vấn đề chủ quyền”.

Cũng trong buổi họp báo này, Tân Tổng thống Duterte (71 tuổi) cũng tuyên bố sẽ cấp quyền cho lực lượng an ninh ra lệnh “bắn để giết” đối với tội phạm có tổ chức hoặc những người dùng bạo lực chống lại việc bắt giữ.

Ngoài ra ông Duterte cũng giới thiệu lệnh giới nghiêm về uống rượu bia lúc 2 giờ sáng tại nơi công cộng cũng như cấm trẻ em đi bộ trên đường phố một mình vào lúc khuya.

Hôm nay 16.5, ông Duterte sẽ gặp gỡ 3 đại sứ của 3 nước gồm Trung Quốc, Nhật và một nước nữa nhưng không được tiết lộ. Ông cũng nói chắc chắn không có đại sứ của Mỹ tham gia cuộc họp này.

Tổng hợp