< ?xml:namespace prefix = "o" ns = "urn:schemas-microsoft-com:office:office" /> 

Chỉ vài giờ sau khi xảy ra một cuộc chạm trán giữa tàu kiểm ngư Nam Dương với tàu Cảnh sát biển Trung Quốc, một quan chức Trung Quốc đã gọi điện và yêu cầu phía Nam Dương giấu nhẹm chuyện này.

Vào hôm 22.3, Bloomberg đưa tin, vài giờ sau cuộc chạm trán giữa tàu kiểm ngư Nam Dương với tàu Cảnh sát biển Trung Quốc trong khu vực Nam Dương yêu sách vùng đặc quyền kinh tế 200 hải lý ở quần đảo Natuna sáng Chủ Nhật, một nhà ngoại giao cấp cao Trung Quốc đã gọi đến quan chức chính phủ của Nam Dương và đề nghị: Đừng nói với báo chí, chúng ta là bạn mà.

Tuy nhiên lời đề nghị này của vị quan chức ngoại giao đã bị phía Jakarta thẳng thừng từ chối khi cho tổ chức một cuộc họp báo quốc tế để phản đối hành động thô bạo của tàu Cảnh sát biển Trung Quốc xâm phạm quyền chủ quyền Nam Dương.

Quan chức Nam Dương giấu tên nói với báo giới rằng, Jakarta không muốn làm to chuyện, nhưng lần này hành động của phía Trung Quốc đặc biệt khiêu khích và leo thang với mô hình mới.

Trung Quốc và Nam Dương từ trước đến nay được cho thường có những cuộc vận động cánh gá, để Bắc Kinh lẫn Jakarta có thể “xử lý nội bộ” những va chạm trên Biển Đông bởi Nam Dương phụ thuộc khá lớn vào hợp tác kinh tế thương mại và đầu tư với Trung Quốc.

Trung Quốc là đối tác thương mại hai chiều lớn nhất của Nam Dương và Tổng thống Joko Widodo muốn dựa vào nguồn tài chính của Trung Quốc để phát triển cơ sở hạ tầng của quốc gia mình. Jakarta kỳ vọng nhiều vào nguồn ngân sách từ quỹ Con đường Tơ lụa trên biển Thế kỷ 21 mà ông Tập Cận Bình thiết lập.

Trong khi đó Bắc Kinh đang tìm kiếm sự ủng hộ quốc tế, đặc biệt trong bối cảnh Tòa Trọng tài Thường trực (PCA) ở The Hague, Hà Lan chuẩn bị ra phán quyết vụ Phi Luật Tân kiện Trung Quốc áp dụng và giải thích sai Công ước Liên Hợp Quốc về Luật Biển 1982 ở Biển Đông.

Theo lời nhận định của Tiến sĩ Ian Storey từ Viện Ishak ISEA-Yusof, của Tân Gia Ba cho hay: “Trước đây mỗi khi xảy ra sự cố tương tự như thế này, Nam Dương có xu hướng đánh giá thấp nó hoặc thậm chí xem xét chúng trong những lợi ích của việc duy trì quan hệ hài hòa với Trung Quốc.

Nhưng khi Trung Quốc bắt đầu cho tàu Cảnh sát biển vào thực thi “quyền tài phán” trong vùng đặc quyền kinh tế của Nam Dương, Jakarta không còn lựa chọn nào khác là phải công khai hành động này và tìm cách đẩy lùi hành vi leo thang (bành trướng) của Bắc Kinh.”

Hiện 8 ngư dân trên tàu cá Trung Quốc đã bị Nam Dương bắt giữ và phía Jakarta cho hay sẽ buộc tội những ngư dân này xâm phạm vùng đặc quyền kinh tế Nam Dương và đánh bắt trái phép. Trước đó, Bộ Ngoại giao Trung Quốc đã lớn tiếng “yêu cầu phía Nam Dương thả ngay các ngư dân Trung Quốc bị bắt giữ và đảm bảo an toàn cá nhân của họ”.

Tổng hợp  (Photo Courtesy: Tân Hoa Xã)