Cách đây 30 năm, vào ngày 25.12.1991 Tổng thống Mikhail Gorbachev tuyên bố từ chức. Quốc kỳ Liên Xô tại điện Cẩm Linh được hạ xuống và quốc kỳ của đế quốc Nga trước cách mạng năm 1917 được thay thế. Liên Xô chính thức sụp đổ. Thế giới không còn lưỡng cực Hoa Kỳ – Liên Xô, chiến tranh lạnh chấm dứt, Mỹ trở thành cường quốc duy nhất. Sự sụp đổ của Liên Xô có nhiều lý do trong đó có yếu tố Trung Cộng (TC), một đồng chí cộng sản nhưng sau đó trở thành kẻ thù với những cuộc chiến ở biên giới. Lợi dụng sự xung đột này, vào năm 1971 Mỹ đã bắt tay với TC qua chuyến đi Bắc Kinh của Cố vấn An ninh Quốc gia Henry Kissinger gặp Thủ tướng Chu Ân Lai tìm cách thiết lập bang giao để dồn sức đối phó một mất một còn với Liên Xô khiến chỉ 20 năm sau, đế quốc Liên Xô tan rã.

Nhưng Liên bang Nga từ từ trỗi dậy kể từ khi cựu đại tá tình báo KGB Liên Xô Vladimir Putin lên cầm quyền với bàn tay sắt, lấy lại phần nào uy thế của Liên Xô cũ qua việc sát nhập đảo Crimea của nước Ukraine (cộng hòa cũ của Liên Xô) vào năm 2014 và muốn chiếm lại Ukraine bằng cách hỗ trợ những lực lượng ly khai thân Nga. Tổng thống Volodymyr Zelensky của Ukraine kêu cứu Tây phương, rằng nước của ông sẽ không thể đối đầu với Nga nếu không có thêm vũ khí và sự hỗ trợ. Putin yêu cầu Mỹ và Liên Âu không cho Ukraine gia nhập khối NATO vì như vậy là đe dọa an ninh của Nga. Mỹ và Âu Châu cảnh cáo nếu Nga tấn công Ukraine thì sẽ bị trừng phạt kinh tế dữ dội nhất chưa từng thấy, nhưng Tổng thống Joe Biden bác bỏ sử dụng vũ lực đối đầu với Putin. Nga sát nhập Crimea nhưng Tổng thống Barack Obama chỉ trả đũa về mặt kinh tế. Liệu Putin có tính chơi lại lá bài Crimea khi đặt cược Biden cũng sẽ phản ứng như Obama? Vì vậy, Ukraine là điểm nóng có thể gây ra một cuộc xung đột vũ trang lớn ở Âu Châu bất cứ lúc nào.

Trong khi đó, tại Á Châu càng ngày TC càng tỏ ra hết kiên nhẫn, muốn sát nhập Đài Loan sớm dù phải dùng tới vũ lực. Những phi vụ liên tục của máy bay chiến đấu và oanh tạc của TC vào vùng nhận dạng phòng không của Đài Loan không làm cho Tổng thống Thái Anh Văn khiếp sợ. Bà cho rằng Đài Loan là một đảo tự trị, chưa bao giờ nằm dưới sự cai trị của TC và trên hết, Đài Loan là một chế độ dân chủ, pháp trị do đó việc sát nhập hay không là quyền của người dân Đài Loan. Cũng như Tổng thống Ukraine, Tổng thống Thái Anh Văn kêu gọi thế giới hỗ trợ Đài Loan trước đe dọa của Bắc Kinh. Tổng thống Biden ít ra một lần đã tuyên bố Hoa Kỳ sẽ nhập cuộc nếu Đài Loan bị tấn công. Bộ trưởng Quốc phòng Úc Peter Dutton nói sẽ không thể tưởng tượng Đài Loan bị TC tấn công mà Úc không giúp. Cựu Thủ tướng Nhật Shinzo Abe cho rằng nếu TC chiếm Đài Loan, họ sẽ tấn công quần đảo Senkaku và tuần qua trong cuộc nói chuyện tay ba với các nhà chiến lược Đài Loan và Hoa Kỳ, đã cảnh cáo bất cứ một cuộc phiêu lưu quân sự của TC đều có thể là một hành động tự sát. Một vài chuyên gia khác nói một cuộc tấn công có thể sớm hơn năm năm bởi những lý do sau đây.

TC và Nga càng ngày càng gần nhau vì họ đều nghi ngờ Tây phương. Cố vấn chính sách ngoại giao Yuri Ushakov của Putin nói quan hệ giữa hai nước còn mạnh hơn là một liên minh. Thật vậy, tuần qua nói chuyện trực tuyến cả hai lãnh đạo Nga và TC thề sẽ bảo vệ quyền lợi của nhau chống  lại Hoa Kỳ và đồng minh. Cả hai nhận thấy lúc này là thời cơ tốt để vùng lên đóng vai lãnh đạo thế giới trong khi Mỹ vừa thoát ra khỏi những cuộc chiến chống khủng bố trên thế giới và cuộc chiến nội bộ giữa các đảng phái và phe nhóm. Họ nghĩ rằng, nếu Mỹ có thì giờ để củng cố lại nội bộ, Mỹ sẽ phát triển nhanh về mặt kinh tế cũng như vũ khí quân sự.

Vì những lý do đó, cuộc chiến giữa Mỹ với TC hay với Nga sẽ bùng nổ, hoặc cục bộ hay toàn diện. Vấn đề là thời gian. Vì cộng sản Tàu hay độc tài Nga đều là những người không có thiện tâm, nên hòa bình khó đến với nhân loại. Nhưng chúng ta vẫn hãy cầu nguyện cho hòa bình trong dịp Noel này. TVTS chúc quý độc giả một Giáng sinh vui vẻ và an bình.

(Trích từ báo in TVTS số 1865 phát hành ngày 22.12.2021)