< ?xml:namespace prefix = "o" ns = "urn:schemas-microsoft-com:office:office" /> 

Sự mở rộng Đá Ga Ven trong quá trình bồi đắp, cải tạo trái phép của Trung Quốc qua các thời điểm: tháng 3.2014, tháng 8.2014 và tháng 1.2015. Photo Courtesy: IHS Janes’s

Không còn âm thầm xây dựng trái phép đảo nhân tạo ở Trường Sa mà Bắc Kinh đã ngang nhiên thừa nhận việc làm trên qua báo chí thông qua phát ngôn nhân của bộ ngoại giao nước này.

Sau khi ngang nhiên thừa nhận các nước đã lập tức vấp phải sự phản đối dồn dập, mạnh mẽ từ phía các nước hữu quan và quan ngại từ cộng đồng quốc tế.

Điển hình là Việt Nam đã lên tiếng yêu cầu Trung Quốc chấm dứt ngay việc xây dựng trái phép tại quần đảo Trường Sa và đóng góp một cách có trách nhiệm trong việc duy trình hoà bình, an ninh khu vực.

Lời yêu cầu này được bà Phạm Thu Hằng, phó phát ngôn viên Bộ Ngoại giao Việt Nam nói hôm 5.3 khi đề cập đến Tuyên bố của các bên về ứng xử Biển Đông (DOC). Bà Hằng nhận định Việt Nam có đầy đủ căn cứ pháp lý và bằng chứng lịch sử để khẳng định chủ quyền của mình tại hai quần đảo Hoàng Sa và Trường Sa.

Bà còn khẳng định quan điểm của Việt Nam về việc này là rõ ràng, nhất quán và Việt Nam có đầy đủ căn cứ pháp lý cùng bằng chứng lịch sử để khẳng định chủ quyền của mình tại hai quần đảo Hoàng Sa và Trường Sa. 

Ngoài ra việc Trung Quốc xây dựng mở rộng trái phép công trình trên các bãi đá và làm thay đổi nguyên trạng tại khu vực quần đảo Trường Sa không chỉ xâm phạm nghiệm trọng chủ quyền của Việt Nam, mà còn vi phạm Tuyên bố về ứng xử của các bên ở Biển Đông (DOC) đã ký kết giữa Trung Quốc và ASEAN.

Không chỉ có việc Việt Nam đã lên tiếng chính thức, mà Phi Luật Tân còn thắng thắn hơn khi trực tiếp chỉ trích Bắc Kinh tại một cuộc họp mở của Hội đồng Bảo an diễn ra ngày 23.2.2015 tại Nữu Ước.

Lời tố cáo của bà Irene Natividad Susan, Phó Đại diện thường trực của Phi Luật Tân tại Liên Hiệp Quốc, đã được chính quyền Manila công bố vào hôm 3.3. Theo bà Susan nhận định thì các công trình bồi đắp đảo nhân tạo mà Bắc Kinh đang ráo riết tiến hành tại vùng Trường Sa trực tiếp đe dọa an ninh trong khu vực.

Bà Susan còn cho rằng đây là “một mối đe dọa trực tiếp đến Phi Luật Tân và các quốc gia khác có tuyên bố chủ quyền trên Biển Đông và cần được coi là một mối quan ngại lớn cho tất cả các nước vì đe dọa an ninh, hòa bình và ổn định trong khu vực”.

Cần phải nhấn mạnh rằng đây là lần đầu tiên mà Phi Luật Tân nêu bật vấn đề Trung Quốc bồi đắp lấn biển, xây đảo nhân tạo trên Biển Đông trước Hội đồng Bảo an Liên Hiệp Quốc – định chế có chức năng duy trì hòa bình và an ninh quốc tế.

Và điều đáng nói là Ngoại trưởng Trung Quốc Vương Nghị đã phải trực tiếp nghe những lời tố cáo của Manila, bởi đó là cuộc họp mở do chính Bắc Kinh đề nghị trong vai trò Chủ tịch luân phiên của Hội đồng Bảo an vào tháng 2.2015.

Cũng cần phải nhắc lại rằng vào hôm 26.2.2015, tờ Quân giải phóng nhân dân Trung Quốc là tờ báo chính thống đầu tiên thừa nhận Bắc Kinh đang cải tạo đất đai và xây cất trên diện rộng tại khu vực có tranh chấp ở Biển Đông.

Sau đó 1 ngày, phát ngôn nhân của Bộ Ngoại giao Trung Quốc Hồng Lỗi lại ngang nhiên nói rằng, những gì Trung Quốc đã và đang làm trên các đảo, đá mà họ đã chiếm trái phép của Việt Nam là “hợp pháp, chính đáng và hợp lý”, đồng thời lên giọng yêu cầu các nước khác không thực hiện những cáo buộc “vô căn cứ”.

Ngày 3.3.2015, trang mạng Đông Phương của Trung Quốc đã đăng tải hàng loạt ảnh về quá trình cải tạo đất đá, xây dựng đảo nhân tạo trái phép trên Biển Đông tại 6 bãi đá Chữ Thập, Subi, Tư Nghĩa, Gạc Ma, Ga Ven, Châu Viên của Việt Nam, với diện tích tăng lên chóng mặt.

Tổng hợp (Dân trí, VnExpress)