Chiếc tàu của người tị nạn cháy trong khi các thuyền nhân bơi bên cạnh

Cho đến hôm nay, vẫn chưa có sự xác nhận một cách chính thức lý do làm chiếc tàu chở 49 người nổ ngoài khơi nước Úc vào hôm Thứ Năm tuần trước. Trong khi đảng Đối lập cáo buộc chính phủ Úc tìm cách giấu giếm vụ này, Bộ Quốc Phòng hôm Chủ Nhật đã trình chiếu cuốn phim dài chừng 20 giây cho thấy cảnh chiếc tàu tị nạn đang cháy.

Vụ người tầm trú đến Úc một cách bất hợp pháp và chiếc tàu nổ làm 5 người chết và hàng chục người bị thương đã gây nên cuộc tranh luận sôi nổi gần một tuần qua.

Thủ tướng Úc Kevin Rudd đã bị coi là chậm chạp khi đối phó với vấn đề tế nhị này. Hơn một ngày trước, ông Rudd để bộ trưởng Quốc phòng và đề đốc hải quân giải thích sự việc.

Sau đó Thủ tướng Rudd mới xuất hiện và kể lại câu chuyện cấp cứu, tải thương, lên án bọn chuyển lậu người và nguyền rủa bọn này nên ngồi rục xương trong tù, trong hỏa ngục.

Thủ tướng Rudd đã tránh đề cập đến nguyên do gây nổ. Ông cho rằng vấn đề có nhiều người tầm trú và nhiều chiếc thuyền đến bờ biển Úc trong thời gian qua là do “khuynh hướng” chung trên thế giới (không chỉ riêng ở Úc) chứ không phải do chính sách được gọi là mềm dẻo về di trú của chính phủ ông như Thủ lãnh Đối lập Malcolm Turnbull chỉ trích.

Thủ tướng Úc cũng bác bỏ tin cho rằng các giới chức liên hệ đã cảnh cáo các bộ sở trước đó vài tuần về nguy cơ người tầm trú đến Úc sắp gia tăng.

Ông cũng tránh không nói đến các tin tức cho rằng vụ nổ tàu tị nạn là do cố ý, rằng người ta đổ xăng dầu lên sàn tàu và châm lửa. Thủ tướng Úc yêu cầu để việc này cho cảnh sát Lãnh thổ Bắc Úc điều tra.

Thuyền nhân bị thương đang được cấp cứu và đưa tới bệnh viện bằng máy bay

Vì chính phủ tránh đi sâu vào vấn đề này nên Đối lập cho rằng chính phủ muốn giấu giếm. Lãnh tụ Turnbull đề nghị đặt vấn đề bàn thảo lại chiếu khán bảo vệ tạm thời (TPV – Temporary Protection Visa) dành cho người tầm trú.

Ông Turnbull bác bỏ cáo buộc Đối lập đang muốn áp dụng lại chiếu khán TPV thời Chính phủ Howard, bởi chiếu khán này bị chỉ trích không nhân đạo và một số dân biểu nghị sĩ Liên đảng cũng không muốn áp dụng.

Chiếu khán TPV cấp cho người tầm trú để bảo vệ họ tạm thời và chỉ có giá trị trong 3 năm,  và sau đó phải xét lại, chứ không được thường trú vĩnh viễn như trước đây.

Vụ thuyền nhân người A Phú Hãn đến Úc trên chiếc tàu bị nổ ngoài hải phận Úc đã được báo chí Úc khai thác trong nhiều ngày vì họ muốn biết lý do của vụ nổ. Cuối cùng, Bộ Quốc phòng Úc đã cho chiếu cuốn phim do tàu chiến Úc quay trong đó thấy cảnh các thuyền nhân đang bơi bì bõm giữa biển cạnh chiếc tàu đang bốc cháy.

Một số nguồn tin cho rằng vụ cháy và nổ là cố ý bởi người tầm trú sợ tàu của họ sẽ bị kéo ra khơi hay đưa trở lại Nam Dương nơi họ xuất phát.

Người ta đồ đoán người tầm trú chỉ đổ dầu để hù dọa thôi nhưng không ngờ gây nổ làm 3 người chết (được xác nhận chết vì chìm chứ không phải do hậu quả vụ nổ) và 2 người mất tích (được coi như đã chết).

Trong số hàng chục người bị thương do bỏng lửa, có 6 người bị thương nặng. Ba nhân viên của hải quân Úc có mặt trên chiếc thuyền tị nạn bị thương nhẹ.

Thứ Ba hôm nay, Thủ tướng Rudd đã mở cuộc phản công tố cáo chính sách bảo vệ bờ cõi của Thủ lãnh Turnbull là lộn xộn, không có phương hướng, có thể được ông Rudd tóm gọm trong ba chữ: lộn xộn, mơ hồ và cơ hội chủ nghĩa.

Ông Turnbull chỉ trích ông Rudd đang chơi trò chính trị, yêu cầu Thủ tướng Úc hãy vì quyền lợi của Úc mà đưa vấn đề này (bảo vệ bờ cõi) ra tranh luận để tìm ra chính sách khác hữu hiệu hơn.