Nguyễn Thuyên trong buổi ra mắt cuốn sách “Việt Nam Điêu Tàn Bất Hạnh” của ông ta tại Sydney ngày 15.5.2009.  Hình của mạng lyhuong.net

 

Nguyễn Thuyên, người kiện công ty Nguyễn & Vũ Publishers, chủ bút Nguyễn Hồng Anh và ký giả Lão Ngoan Đồng được gọi vào bục chứng với tư cách nhân chứng.

Vì ông Thuyên cứ nhìn vào tờ giấy ghi chú của thông dịch viên  Bùi Kim Chi nên cả Luật sư Evatt của ông ta lẫn quan tòa đều yêu cầu ông Thuyên chớ nhìn vào tờ giấy ghi chú của bà thông dịch, vì có thể bị hướng dẫn sai lạc hay chia trí.

Luật sư Evatt của nguyên đơn (Nguyễn Thuyên) mở đầu việc chất vấn  bằng cách hỏi về tên tuổi và những chuyện liên quan đến cá nhân nhân chứng và được Nguyễn Thuyên trả lời tuần tự, đại khái như sau:

Nguyễn Thuyên Sinh năm 1939 tại Việt Nam, theo học đại học Huế, một thành phố lớn thứ nhì ở Việt Nam. Ông Thuyên học môn toán và tốt nghiệp cử nhân toán học và làm hiệu trưởng hai trường tư thục từ năm 1964 đến năm 1975.

Khi cộng sản vào, họ tịch thu các trường của ông.

Năm 1978, ông cùng vợ con vượt biên sang Úc, rồi nhập tịch. Tại đây ông điều hành tờ tuần báo Việt ngữ đầu tiên có tên Chuông Sàigòn, là tác giả cuốn sách có tên  Bộ Mặt Thật của Hồ Chí Minh trong đó hình của ông Thuyên nằm ở trang 433.  Cuốn Bộ Mặt Thật được tái bản vào năm 2000 trong đó có hình của ông Thuyên ở trang 549 và hình của hai trường học của ông Thuyên.

Đến đây, luật sư của ông Thuyên tiếp tục chất vấn thân chủ của mình bằng những câu hỏi khác liên quan đến cuộc hội thảo do Cộng Đồng Người Việt Tự Do tiểu bang Victoria tổ chức về đề tài Việt Cộng bán đất cho Trung Cộng mà người mời ông Thuyên ra thuyết trình là ông Nguyễn Thế Phong, người đã ra làm nhân chứng vào ngày hôm trước.

Qua những câu hỏi tiếp theo của luật sư Evatt, Nguyễn Thuyên đã trả lời cho luật sư của ông ta như sau:

Cộng đồng NVTD Victoria tổ chức cuộc hội thảo hai tháng trước đó và ngày hội thảo diễn ra vào 21.4.2002  là ngày mà ông Thuyên thuyết trình với đề tài tố Việt Cộng bán đất cho Trung Cộng.

Ông Thuyên là một thành viên lâu năm của cộng đồng.

Những người trong cộng đồng gọi ông là giáo sư  (professor) và ông cũng tự xưng là giáo sư bởi nghề nghiệp của ông. Có những người khác thuyết trình hôm đó, nhưng ông Thuyên nói không có ai là giáo sư cả mà chỉ có ông là người duy nhất là giáo sư.

Luật sư của ông Thuyên hỏi  ông Thuyên rằng với cuốn sách in lần thứ hai vào năm 2000 ông ta đã làm gì với cuốn sách đó ngoài việc đọc nó, nhưng ông Thuyên ra vẻ không hiểu ý luật sư, đã trả lời rằng ông còn viết bài cho các báo và làm nghề xây cất.

Luật sư  Evatt của ông Thuyên nói ông muốn biết ông Thuyên đã dùng cuốn sách vào mục đích nào, chẳng hạn có đem sách đó đi bán không  thì được ông Thuyên trả lời rằng đã đem sách bán qua các tiệm sách ở Úc và các đại lý khắp thế giới.

Ra vẻ ông Thuyên vẫn chưa hiểu mục đích hỏi của luật sư của ông khiến  Luật sư Evatt nói: “Không, không, chúng ta hiểu  lầm nhau. Tôi muốn nói như vầy nè. Ông có bán cuốn nào của cuốn sách này cho mục đích cá biệt nào không”.

Ông Thuyên trả lời ông thường bán sách để kiếm lời, nhưng những lúc có chuyện làm việc thiện hay có dịp gây quỹ ông sẽ tặng sách để bán gây quỹ.

Luật sư Evatt lại hỏi ông Thuyên đã có lần nào bán sách gây quỹ giúp một người nào không thì ông Thuyên trả lời có, đấy là lúc mà ông tặng sách để bán gây quỹ cho ông Lý Tống hiện đang còn ở tù bên Thái Lan, vì ông là một trong những người ủng hộ Lý Tống.

Luật sư Evatt nói ông nghĩ rằng Việt Cộng chắc không ưa Lý Tống đâu, nhưng ông Thuyên lại trả lời Việt Cộng coi ông Thuyên là kẻ phản động.

Đến đây luật sư hỏi về nơi trú ngụ của ông Thuyên và được nguyên đơn kiêm nhân chứng cho biết năm 2000 và 2001 ông ta trú ngụ ở Melbourne, nhưng vào tháng 3 năm 2002 đã lên Sydney tham dự các buổi họp của ủy ban yểm trợ Lý Tống và trú ngụ lại Sydney, có nghĩa là có hai nơi cư trú.

Luật sư Evatt bảo ông Thuyên hãy nhìn vào Bằng chứng A, rằng ông có đọc bài viết trên báo TiVi Tuần-san (TVTS) số ra ngày 17.4.02 không.  Ông Thuyên cho biết ông đọc 3 tuần lễ sau khi bạn bè điện thoại cho ông ta. 

Tiếp theo, luật sư lại hỏi về bài viết trên TVTS ngày 5.6.02 và ông Thuyên nói ông nhận nhiều cú điện thoại và gia đình ông ta rất đau khổ.

Quan tòa yêu cầu luật sư  Evatt của ông Thuyên bảo ông Thuyên hãy cố gắng trả lời thẳng vào câu hỏi hơn là thêm vào chuyện gì khác.

Luật sư của bên bị  là McHugh thỉnh thoảng cũng phản đối (objection) khi cho rằng luật sư của bên nguyên đã đưa ra những câu hỏi có tính cách hướng dẫn (tức có lợi cho bên nguyên và/hoặc gây bất lợi cho bên bị).

Luật sư Evatt nói với  ông Thuyên rằng khi bài báo đầu tiên xuất hiện, ông Thuyên nói có nhiều người gọi, vậy hãy cho biết tên một người gọi và họ nói những gì.

Ông Thuyên nói người đầu tiên gọi cho ông là ông  Võ Long Ẩn, báo cho biết có một bài trên TVTS viết toàn là chuyện mạ lỵ ông Thuyên.

Tiếp theo, luật sư hỏi còn những ai gọi và họ nói những gì, thì ông Thuyên cho biết có ông Trần Hiền báo rằng TVTS viết toàn chuyện bôi nhọ mạ lỵ trong khi đó bà Minh Hương  hỏi tại sao ông Thuyên giữ im lặng và dửng dưng với những bài viết bôi nhọ ông ta.

Hỏi còn ai gọi nữa không, ông Thuyên nói có ông Phan Tuấn, một cựu quân nhân Quân lực VNCH nói bài viết thứ nhất nói ông Thuyên là Cử Bịp  và bài viết thứ hai cho rằng ông Thuyên mượn đầu Lý Tống nấu cháo.

Hỏi còn ai khác gọi sau hai bài báo thứ hai không, ông Thuyên nói còn ông Nguyễn Minh Triền, một học trò cũ của ông hiện là chủ tịch Hội Võ Thuật ở Sydney cũng nói bài viết gọi ông Thuyên là  Cử Bịp và cho rằng ông ta đã mượn tên tuổi của Lý Tống để làm tiền. 

Ông Thuyên cho biết còn có rất nhiều người khác nói chuyện trực tiếp với ông ta và nhắc đến nhân vật Cử Bịp.

* * *

Đến đây ông Thuyên được cho ra khỏi phòng xử trong vòng mươi phút để luật sư McHugh của bên bị  đơn chất vấn bà thông dịch về từ  professor bà dịch từ hai chữ giáo sư mà ông McHugh muốn biết bà dịch với tính cách thông dịch viên hay với tính cách một chuyên gia nhân chứng. Luật sư hai bên tranh cãi với sự trọng tài của quan tòa.

* * *

Ông Thuyên trở lại bục chứng và luật sư của ông là Evatt yêu cầu ông Thuyên nhìn vào các bản phô-tô cóp-pi để trả lời mà ông Thuyên cho biết đấy là những tờ khai sinh của con cái và giấy chứng nhận giá thú.

Luật sư Evatt nói nếu ông Thuyên chịu nhìn vào 3 tờ giấy khai sinh của con cái sẽ thấy tên Nguyễn Thuyên với nghề nghiệp mà người bạn  của ông đã gọi 1,000 lần “giáo sư” (ghi chú của người viết: trong khi luật sư Evatt của Nguyễn Thuyên luôn gọi ông Thuyên là professor thì luật sư McHugh của bên bị đơn trước sau như một chỉ dùng từ tiếng Việt  giáo sư  để nói nghề nghiệp của ông Thuyên mà thôi.

Ông Evatt đã đùa rằng ông McHugh đã nói cụm từ  giáo sư  “cả ngàn lần”  là vì  ông luật sư của TVTS  không đồng ý dịch cụm từ  “giáo sư” trong trường hợp ông Thuyên ra Anh ngữ là professor).

Ba tờ khai sinh của ba đứa con trình trước tòa sinh năm 1967, 1970, 1972 và một đứa khác sinh năm 1974 nhưng tờ khai sinh bị mất.

Luật sư Evatt bây giờ nói về tờ giấy hôn thú của ông Nguyễn Thuyên và cho rằng ông (tức Evatt) không muốn đoán mò tờ hôn thú đã ký vào lúc nào.

Ông Evatt hỏi ông Thuyên ngày ông Thuyên cưới vợ, cho rằng mặc dầu trên hôn thú có ghi ngày tháng nhưng ông Evatt nghĩ ông Thuyên sẽ biết mà không cần nhìn vào giấy bởi vì theo ông Evatt  “người ta thường nói các ông chồng không bao giờ nhớ”.

Câu nói đùa của ông luật sư đã làm mọi người trong phòng xử kể cả bồi thẩm đoàn đã phì cười.

Ông Thuyên không nhớ cả năm cưới vợ mà chỉ nói:  “Nó nằm ở trên giấy. Nếu ông đưa nó cho tôi, tôi sẽ đọc ra cho ông”.

Và đến khi đã cầm tờ giấy hôn thú trong tay, ông Thuyên mới trịnh trọng đọc chậm rãi bằng tiếng Việt: “Ngày 25 tháng 10 năm 1966”.

Đến đây, luật sư Evatt cám ơn quan tòa và nói: “tôi sẽ để ông bạn tôi đối chất”.

* * *

Luật sư  McHugh của bên bị hỏi ông Nguyễn Thuyên có phải ông ta nói chức vụ của ông là “professor” không. Khi ông Thuyên trả lời vâng thì luật sư lại hỏi ông Thuyên ông có hiểu rằng một trong những vấn đề trong vụ kiện này là việc dịch cho đúng từ “giáo sư” ra Anh ngữ không.

Ông Thuyên nói ông chẳng hiểu ông luật sư muốn nói gì. 

Luật sư McHugh nói ông sẽ không gọi ông Thuyên là Giáo sư Thuyên mà chỉ gọi là Ông Thuyên, bởi vì cách dịch từ  giáo sư cho đúng (proper translation) là một vấn đề (an issue) trong vụ kiện này.

Cũng vì vậy mà suốt vụ xử, trong khi luật sư Evatt của ông Thuyên luôn gọi thân chủ mình là Professor Thuyên, luật sư McHugh luôn gọi ông Thuyên là Mr Thuyên và khi nói về từ  giáo sư, luật sư McHugh chỉ gọi bằng tiếng Việt với âm nghe là “dao xư”.

Luật sư McHugh hỏi về việc ai đã soạn hai bản cung khai (statement) ghi ngày 30.10.2004 và 16.11.2004 với chữ ký của Nguyễn Thuyên, ông Thuyên xác nhận ông soạn và hiểu biết rằng những lời khai được dùng như những bằng chứng trong vụ kiện.

Nhưng khi luật sư hỏi ông Thuyên có đọc cẩn thận khi soạn thảo không, ông Thuyên nói có nhưng “hoàn toàn tin tưởng và giao phó cho luật sư của tôi”.

Hỏi thêm nữa, ông Thuyên nói tờ cung khai được viết bằng tiếng Anh qua những lời ông nói bằng tiếng Việt với luật sư, ông có một số thắc mắc về văn bản tiếng Anh và được luật sư của ông giải thích, ông hiểu rằng những lời khai của ông bằng tiếng Việt đều đúng và chính xác hoàn toàn.

Khi luật sư McHugh cho biết có những khác biệt giữa hai tờ cung khai, ông Thuyên nói luật sư của ông cho biết cần phải làm lời khai lại cho hoàn toàn đúng, do đó ông ký vào bản cung khai thứ hai.

Ông Thuyên nói ông đã nói với luật sư của ông là luật sư phải chịu trách nhiệm về những vấn đề pháp luật của chuyện này nhưng luật sư  McHugh nói ông không cần chú trọng đến vấn đề pháp lý mà chỉ là sự kiện.

Luật sư McHugh cho thí dụ, chẳng hạn trong bản cung khai thứ nhất với thời gian là đầu năm 2003 trong khi bản cung khai thứ hai lại ghi từ năm 2001 đến 2002. Tại sao lại có hai thời gian khác biệt lúc ông Thuyên đi lên phía bắc, tức New South Wales, có phải là do luật sư của ông Thuyên yêu cầu làm như thế không?

Đến đây, ông Thuyên tỏ ra bực tức trả lời: “Tôi không biết. Tôi đã bị rối trí! Tôi không nắm vững gì cả. Lúc này tôi rối trí lắm rồi. Tôi không hiểu tại sao ông phải kiểm tra những chi tiết này?”.

Luật sư McHugh nói lý do ông phải kiểm tra các chi tiết này vì ngày tháng mà ông Thuyên đi lên  New South Wales rất là quan trọng, bởi vì trong bản khai thứ nhất ông Thuyên nói đầu năm 2003  trong khi bản khai thứ hai nói năm 2001 đến 2002.

Vẫn với sự bực tức, ông Thuyên nói: “Tôi muốn nói tôi đã điên người lên rồi! Vụ này làm cho tôi trở nên khùng điên!  Tôi nói với luật sư, rồi luật sư nói với tôi. Thật sự tôi không còn muốn nói về chuyện này nữa”.

Đến đây, khi ông Thuyên vừa dứt lời, quan tòa tuyên bố tạm ngưng phiên tòa.

Sau nghỉ trưa, tòa nhóm lại khoảng 2 giờ chiều. Luật sư  Evatt trình với quan tòa rằng có hai nhân chứng của nguyên đơn bận rộn muốn làm việc sớm– một người cần phải trở về Melbourne trong ngày hôm nay, người kia bận rộn với công việc làm ăn của bà ta.

Luật sư Evatt xin tòa cho phép tạm ngưng cuộc chất vấn ông Nguyễn Thuyên để hai người này được ra làm chứng  trước, nếu luật sư McHugh không phản đối.

Kỳ tới: Chất vấn và đối chất với nhân chứng Võ Long Ẩn.

(TVTS – 1208)