Sau khi TL góp ý với thư của em Z – một cô gái độc thân ‘nửa chừng xuân’ muốn có con với một người đã có gia đình, bà Y, một độc giả của TVTS, đã gửi thư phê bình. Xin đăng nguyên văn những đoạn chính:

…Tôi hoàn toàn đồng ý với những ý kiến cô TL dành cho em Z. Tôi cũng tin rằng mọi độc giả đồng ý với cô. Tuy nhiên, đọc xong phần trả lời của cô, tôi vẫn cảm thấy một chút gì còn thiếu, một chút gì không ổn.

Thiếu là thiếu sự phê bình quan hệ sai trái của Z với ông A. Ý tôi muốn nói tới một sự phê bình xây dựng đúng đắn chứ không phải chỉ trích cho sướng miệng. Bởi vì đọc thư của em Z, tôi thương cảm nhiều hơn là ghét bỏ. Nhưng có điều rõ ràng là em ấy đã sai trái mà còn cố bào chữa cho những sai trái ấy. Cô TL và quý độc giả thử đọc lại những gì Z viết:

‘…Em thân mật với anh ấy không phải vì em thèm khát xác thịt. Em đã quên cảm giác ấy từ bao năm rồi. Em chỉ muốn được mang tâm trạng một người đang có hạnh phúc trọn vẹn – tinh thần và thể xác…’

Theo quan niệm tự do tình cảm và tình dục ngày nay, một phụ nữ không lấy chồng (không cần biết vì nguyên nhân gì), vẫn có thể tìm được hạnh phúc trọn vẹn về tinh thần và thể xác, qua việc cặp kè hoặc sống ‘de facto’ với một người nào đó. Nhưng dứt khoát không phải là một người đang sống hạnh phúc với vợ con như ông A.

Khi cô TL viết Z đã ‘bước vào tuổi tứ tuần… thiết nghĩ TL không cần phải nói chuyện đạo đức, luân lý nữa’, tôi và những người lớn tuổi, hiểu ngay là ý cô muốn chê trách một cách gián tiếp. Nhưng đám trẻ (35 tuổi trở xuống) chưa chắc đã hiểu.

Vì thế, đáng lẽ cô TL phải viết ra, cho Z biết em ấy đã tự lừa dối: quan hệ với một người đang sống hạnh phúc với vợ con thì làm sao có thể có ‘tâm trạng một người đang có hạnh phúc trọn vẹn – tinh thần và thể xác’ được?

Đây là sai lầm căn bản của Z, và từ cơ sở này mới dẫn đưa tới ý tưởng khiếp đảm là dự định tiến hành ‘âm mưu có con’ với ông A.

Theo tôi, Z đã không phân biệt được giữa thực và mộng, bởi vì hạnh phúc mà em đang hưởng với ông A chỉ là ‘mộng’. Một ngày không xa, quan hệ này sẽ chấm dứt và Z sẽ phải đối diện với thực tế, chắc chắn sẽ xảy ra những điều bi thảm.

Cho nên, em Z phải chấm dứt với ông A càng sớm càng tốt, chứ không thể ‘an phận với những gì đang có trong tay’ như cô TL đã viết.

Trên đây là thiếu sót, còn không ổn là không ổn là về phần ông A. Nếu ông ấy ham của lạ, thấy Z ‘available’ là vội chụp lấy ngay, tôi không nói làm gì. Bởi vì chẳng còn gì để nói với những người đàn ông như thế. Nhưng ở đây ông ấy không biết trong lòng nghĩ gì nhưng về tỏ lộ ra thì lúc đầu chỉ xem Z như một người em gái, về sau bị Z chủ động mới bị thu hút vào quan hệ tình cảm này. Hơn thế nữa, theo thư Z viết thì ông A là người đáng kính phục, thẳng thắn, tư cách nên đã nói thẳng với Z rằng ông ấy thương yêu Z nhưng dứt khoát không thể thay thế hay so sánh với người vợ của ông, và đặt ra nhiều điều kiện cho Z…

Tôi xin đặt một câu hỏi: nếu ông A có tư cách ‘đáng kính đáng phục, thẳng thắn’, tạo sao ông không hành xử một cách tốt đẹp nhất là từ chối tình cảm, từ chối sự tiến tới của Z???

Tôi, và toàn thể nữ độc giả TVTS (tôi tin như thế) không nghĩ rằng ông A vì tình ‘đồng loại’, và chỉ vì sự tham lam thường tình của đàn ông.

Việc ông ra nhiều điều kiện buộc Z phải tuân theo là vì ông sợ bị đổ bể hơn là vì tôn trong trọng vợ mình. Hoặc cũng có thể vì ông muốn lương tâm bớt áy náy, bớt mặc cảm tội lỗi.

Tóm lại, theo tôi ông A đáng trách hơn Z, vì em ấy lấy mộng làm thực, còn ông ta thì ngoại tình sờ sờ ra đấy, chẳng có gì là mộng cả!

Tôi có khắt khe quá hay không, cô TL?

Tôi nghĩ là không, bởi cuộc chung sống giữa vợ chồng, dù là tự ý tìm nhau hay do mai mối hoặc hôn nhân sắp đặt, một khi đã chấp nhận nhau, có con với nhau là trở thành thiêng liêng. Không  thể san sẻ bớt cho bất cứ ai khác.

Cho nên, cái thiếu sót thứ hai của cô TL là đã không chịu lên án ông A. Tuy nhiên, nếu cô chỉ muốn góp ý kiến với em Z chứ không muốn đả động tới ông A, tôi xin rút lại lời xây dựng này.

Chúc cô luôn an vui, hạnh phúc,

X.

* TL đồng ý 100% với ý kiến bổ túc và phê bình của bà X. TL